Histokarters,
Het afgelopen jaar zijn er opvallend veel motorschades geweest tijdens Histokart evenementen. Oorzaak van een aantal van deze vastlopers kan worden gezocht in het gebruik van verkeerde brandstof. Benzine heeft de neiging om door hoge temperatuur en of compressie over te gaan tot zelfontbranding, het z.g.n. kloppen, in plaats van ontbranding op het aangegeven ontstekingstijdstip. Hierdoor kan detonatie ontstaan wat leidt tot grote motorschades. De mate waarin de benzine bestand is tegen kloppen wordt aangegeven in het octaangetal met daarbij de afkorting RON (Research Octane Number). Daarbij geldt: hoe hoger het getal, hoe hoger de klopweerstand.
In de periode waaruit onze karts stammen was er Normale benzine 92 octaan en loodhoudende Super benzine 98 octaan. De Super benzine was prima geschikt om te karten, ook toen het lood werd vervangen door andere stoffen, omdat het lood alleen voor viertaktmotoren noodzakelijk was. Toen in Nederland de Eurosuper benzine werd ingevoerd met een octaangetal van RON95 kozen de oliemaatschappijen en pomphouders er voor om geen extra pompen te plaatsen en drie soorten te blijven voeren. De goedkopere Normale benzine RON 92 kwam te vervallen en werd vervangen door de nieuwe Eurosuper. Beide types brandstof zijn echter ongeschikt voor oudere viertakt en snelle tweetakt motoren. Gelukkig werd er naast Eurosuper en diesel ook ongelode Superplus RON 98 verkocht. Deze Superplus RON 98 is wel geschikt voor onze oude tweetakt kart motoren en is lange tijd verkrijgbaar geweest. De laatste jaren is er echter ongemerkt iets gebeurd met deze Superplus RON 98. De oliemaatschappijen zagen kennelijk geen brood meer in dit product waar een geringe en dalende vraag naar was en vervingen deze brandstof door exclusieve, duurdere brandstof onder fraaie marketing namen als V-power, Excellium en Ultimate. Deze brandstoffen vervingen de ongelode Superplus RON98 aan de pomp en de oliemaatschappijen hulden zich in stilzwijgen over de specificaties van deze zogenaamde bijzondere brandstoffen. Het vervangen van Superplus RON 98 aan de pomp door deze nieuwe brandstof en het weglaten van het RON-getal suggereerde dat deze brandstof kon worden ingezet als vervanger van de oude RON 98. Op onze site en in het forum is meermaals geadviseerd om b.v. Shell V-power te gebruiken. Wat velen echter niet wisten is dat de oliemaatschappijen gewone Eurosuper RON 95 gebruiken als basis voor deze luxe benzine en daar een kleine hoeveelheid additieven aan toevoegen.
Sinds kort is het echter verplicht om ook op de pompen met deze luxe benzinesoorten het RON-getal te vermelden en kwam de aap uit de mouw. Nu kun je zien dat deze brandstoffen RON 95 zijn en dus absoluut niet geschikt voor onze kartmotoren. Een uitzondering is BP met zijn Ultimate ongelood 98 en Esso Energy Supreme, eveneens een RON 98 benzine. Brandstoffen die voor onze motoren gemeden moeten worden zijn: Shell V-power, Avia Super Clean 95, Texaco Euro XL, Total Excellium, Tamoil Premium 95 en EuroEsso Energy Supreme RON 95. Brandstoffen die wel gebruikt kunnen worden zijn: BP Ultimate 98, Esso Energy Supreme+ RON 98 (let op de ‘plus’ want hiervan bestaat ook de ongeschikte 95 versie) en de traditionele Superplus 98 brandstof van o.a. Gulf, Q8 en Tango. Kijk te allen tijde goed op de pomp of het wel RON 98 brandstof is.
Er is een methode waarmee u altijd de juiste brandstof heeft en dat is het gebruik van speciale racebrandstof zoals Pantha Kart RON 102. Deze FIA/CIK goedgekeurde brandstof wordt gebruikt bij officiële kart kampioenschappen en is uitermate geschikt, maar tevens ook extreem duur.
Sinds kort is er echter een oliemaatschapij die racebrandstof ook voor ons mogelijk maakt. De firma Firezone exploiteert een behoorlijk aantal onbemande pompen in heel Nederland. Firezone heeft zich het lot van vele oldtimer en oude tweetakt liefhebbers aangetrokken en biedt voor hen bij een groot aantal van hun pompen Firezone Competition 102 (RON102) aan. Deze brandstof is vergelijkbaar met de duurdere race brandstoffen, maar is niet FIA goedgekeurd. Voor ons is dat geen enkel bezwaar. Ook veel moderne karts rijden tijdens trainingen met deze benzine. Dus voor wie zeker wil weten dat zijn brandstof ok is, ook bij zeer hoge temperaturen en/of zeer hoge compressie, is dit een aangewezen en niet al te dure optie. Informatie over Firezone Competition: www.competition102.com In Duitsland is bij veel Aral pompen een vergelijkbare 102 RON benzine verkrijgbaar.
Overigens kan het bij onze oudere en soms wat kwetsbare 100cc motoren geen kwaad om de compressie een beetje te verlagen. In veel gevallen kan de kopinhoud worden vergroot, hetgeen simpel te realiseren is door wat extra voetpakkingen te monteren. Draai de zuiger hiervoor bijna bovenin, vervolgens 9 cc olie in het bougiegat spuiten en zuiger omhoog bewegen tot hoogste stand; het schroefdraadgat is 2 cc (de aangegeven 10 cc is inclusief het draadgat). Een pakking van 0.5 mm erbij, is in de regel ongeveer 1 cc kopinhoud extra. Het leuke is dat de kart na deze aanpassing op het rechte stuk vaak ook nog wat harder wil lopen dan ervoor het geval was.
Naast alle bovenstaande goede raad moet nog worden toegevoegd dat het sterk aanbevolen wordt om altijd vers getankte benzine en goede race-olie te gebruiken. En zoals iedereen ongetwijfeld uit ervaring weet is de juiste afstelling van de carburateur misschien nog wel het allerbelangrijkste voor zowel de prestatie als het behoud van uw historische kartmotor.
Opgesteld door Gé Gordijn namens de Technische Commissie, met bijdragen van Joost van den Hul en Chris Bekkenkamp – April 2015.